Strona Konferencji

Instytut Nauk o Polityce i Bezpieczeństwie Uniwersytetu Szczecińskiego

Katedra Badań nad Migracjami i Ruchami Społecznymi

Katedra Studiów nad Bezpieczeństwem

Polskie Towarzystwo Nauk Politycznych O. Szczecin

serdecznie zapraszają do udziału w międzynarodowej konferencji

 

„Wojna w polityce. Polityka wojny”

Szczecin, 6-7 czerwca 2024 r.

 

 

Analizując otaczającą nas rzeczywistość, trudno nie zgodzić się ze stwierdzeniem, iż militarna przemoc (wojna) jest niewątpliwie zjawiskiem przynależnym każdej epoce. Wojny naszych czasów oraz mechanizm stosowania w nich przemocy jest wynikiem szeregu procesów. Mimo, że wojna została powszechnie uznawana za największe możliwe okropieństwo i straciła swoją legitymizację, to duch polityki nie pozwala na jej kompletne odrzucenie. Znakomitym przykładem jest wojna toczona od 24 lutego 2022 na Ukrainie. Okrucieństwo, bezpardonowość i krwawość stały się ich nieodłącznymi elementami relacji współczesnych polityk Rosji i Ukrainy. Niestety, wskazany przykład nie jest odosobniony we współczesnych stosunkach międzynarodowych, w których nierzadko polityka zagraniczna prowadzona jest przy użyciu środków militarnych traktowanych przez państwo odwołujące się do tego rodzaju działań jako uzasadnione ich interesem narodowym.

 

Dość powszechne jest przekonanie, że prawo międzynarodowe w nikłym stopniu wpływa na zachowania państw. Taka ocena roli prawa międzynarodowego właściwa jest najczęstszemu, realistycznemu podejściu do polityki międzynarodowej. W ujęciu realistycznym świat jest zdominowany przez państwa, dla których motorem działania jest zawsze ich interes narodowy. Polityka poprzez wojnę charakteryzują się wielością zaangażowanych w walki uczestników. Stan ten powoduje, że konflikty te określane są często mianem wojny „sprywatyzowanej”. Rozgrywająca się na zewnątrz i we wnętrzu państw walka motywowana jest względami tożsamości etnicznej, rasowej lub religijnej. Cechuje ją odejście od znanych tradycyjnym wojnom celów, metod i środków prowadzenia działań zbrojnych. Większość aktów przemocy zostaje skierowana wobec ludności cywilnej. Jej efektem są migracje i niewyobrażalne okrucieństwo. Wreszcie polityka poprzez wojnę posiada własne mechanizmy ekonomiczne.

 

Wojna Rosji przeciwko Ukrainie, ale i inne trwające bądź zakończone w pozimnowojennej rzeczywistości uzmysławia słabość i niewydolność systemu międzynarodowego. Ale nie tylko. Zagrożenie wojną jako jedna z kluczowych kategorii dla rozumienia poczucia bezpieczeństwa współczesności dalece zmusza do rozszerzenia zakresu analizy. Odnosi do kolejnych sfer jego zapewnienia, od klasycznej wojskowej poprzez polityczną, ekonomiczną, społeczną, zdrowotną i kolejne.

 

Na ile wojna toczona na Ukrainie jest areną gwałtownego przełomu? Prawdopodobnie będzie ważnym etap w ewolucji Ukrainy w stronę demokratyzacji społeczeństwa i politycznych elit. zwycięska walką w obronie państwa stała się podwaliną ukraińskiej tożsamości narodowej. Władza, opozycja, społeczeństwo, klany oligarchiczne, które do jej wybuchu rywalizowały uległy dekompozycji. Wojna dla Ukraińców to efekt tworzenia się na Ukrainie społeczeństwa obywatelskiego, którego podstawą stają się jej obrońcy o dużym stopniu politycznej świadomości. U jej podstaw leżą dokonujące się przemiany społeczno- polityczne, kształtujące świadomego obywatela, gotowego bronić niepodległości swojego państwa. Wojna od lutego 2022 r. to ostatni etap ukraińskiego narodowego odrodzenia. System polityczny na Ukrainie ewoluował w wielkim stopniu w przeciągu kilkunastu lat niepodległości. Do czasu wybuchu wojny linia podziału ideologicznego na scenie ukraińskiej pierwszych lat niepodległości przebiegała przez różnorakie kwestie. Od oceny roli socjalizmu jako ideologii i praktyki społecznej w byłym ZSRR, poprzez stosunek do własności prywatnej, rynku, wolności jednostki, tradycyjnych norm moralnych, demokratyczności ustroju państwa, wartości narodowych, nacjonalizmu. W toku polityki wojennej przybrał jedyny wymiar, niezależności państwowej Ukrainy. Zwiększyło to na pewno świadomość polityczną wśród obywateli Ukrainy, którzy zaczęli rozumieć swoją odpowiedzialność za państwo, w konsekwencji doprowadzi to wymiernych efektów w dziedzinie demokratyzacji państwa. Silny ośrodek prezydencki, zdające egzamin w wyniku wojny struktury demokratyczne przechodzą znaczące przemiany i będą determinowały obroniony niepodległy byt państwa. Naturalną konsekwencją powinien stać się rozwój społeczeństwa obywatelskiego i systemu politycznego na Ukrainie. Bardzo interesująca jest zwłaszcza ta pierwsza kwestia. Zapał wojenny nie może zostać jednak zmarnowany i zostanie prawdopodobnie wykorzystany do budowy ukraińskiej świadomości narodowej. Ukraińcy mogą stworzyć skonsolidowane politycznie społeczeństwo. Przebieg wojny dowodzi, iż choć podziały regionalne i językowe istnieją, to jednak, w przestrzeni toczącej się wojny są mocno wyolbrzymiane na potrzeby propagandowe. Faktem jednak jest, że Ukraińcy chcą żyć w integralnym terytorialnie, niepodległym państwie.

 

Analizując procesy powstałe w wyniku wojny nie sposób pominąć oceny czynnika zewnętrznego. Do 24 lutego 2022 r. w powszechnej opinii – także międzynarodowej – funkcjonowało przekonanie o wyraźnej konfrontacji na Ukrainie zwolenników prozachodniego z prorosyjskim modelu polityki. W czasie militarnych zmagań politycy ukraińscy odrzucili ten ostatni wariant. Formowane od końca lat osiemdziesiątych XX w., grupy, partie i ruchy narodowo- demokratycznej i nacjonalistycznej orientacji przyjmują postulaty prozachodnich wartości. W konsekwencji rodzi to zmiany natury przemiany geostrategicznej Ukrainy. Wpłyną one w znacznym stopniu na strukturę i funkcjonowanie także międzynarodowego ładu w różnych dziedzinach stosunków politycznych i bezpieczeństwa, ekonomicznej, kulturowej, ochrony środowiska, kwestii humanitarnych. Katalog problemów jest wręcz nieograniczony biorąc pod uwagę kryterium podmiotowe i przedmiotowe, wymiar regionalny i globalny.

 

Projektowana konferencja dedykowana jest zagadnieniom, które wiążą się z możliwymi zmianami ładu międzynarodowego stanowiącego skutek wojny w Ukrainie i następstwami trwającej wojny z punktu widzenia relacji międzynawowych. Konferencja służy wyartykułowaniu możliwych konsekwencji dla funkcjonowania państw i społeczeństwem w bliższym i dalszym sąsiedztwie trwających konfliktów zbrojnych. Równocześnie uwaga zostanie skierowana na egzegezę przyczyn sięgania przez państwa i ich przywódców do środków wojskowych w polityce zagranicznej. Na tym tle analizie zostanie poddana kwestia przywództwa politycznego, jego znaczenia w kontekście działań militarnych, dla przykładu tych prowadzonych w Ukrainie.

 

Równocześnie z uwagi na złożony charakter zagrożeń wynikających z trwających konfliktów zbrojnych, w tym wojny w Ukrainie należy je analizować z uwzględnieniem horyzontu czasowego, mając na uwadze na krótko i długoterminowe koszty i konsekwencje wynikające z prowadzonych działań wojennych.

 

Czy szeroko rozumiany Zachód i szereg form instytucjonalno-prawnych opartych na liberalnych wartościach są w stanie zagwarantować politykę bezpieczeństwa Ukrainy to dylemat, który muszą rozwiązać społeczeństwa demokratycznego świata.

  • Czy istnieją nowe formy współpracy realizowanych przez polityków, inaczej interpretujące wymiar klasycznych mechanizmów współpracy takich jak: polityka równoważenia, kompromis, otwartość, pewność, stabilność, całość, tożsamość?
  • Jak kształtować się będzie po zakończeniu wojny na Ukrainie struktura systemu międzynarodowego, to jest, czy będzie miała charakter jednobiegunowy, dwubiegunowy czy trójbiegunowy (USA – Chiny – UE), czy też wielobiegunowy?
  • Jak kształtować się będzie architektura bezpieczeństwa i integracji w Europie pod wpływem wojny pomiędzy sąsiedzkimi krajami, Ukrainą i Rosją?
  • Czy i jaki wpływ w wymiarze globalnym będzie miała wojna w Ukrainie?Sformułowane problemy znajdą swoje odzwierciedlenie w obszarach tematycznych konferencji:
    – Militarne i niemilitarne zagrożenia dla bezpieczeństwa państw;
    – Społeczność międzynarodowa wobec konfliktu w Ukrainie;
    – Prawo międzynarodowe i jego znaczenie w kontekście trwających wojen i konfliktów zbrojnych;
    – Konflikty zbrojne i ich reperkusje w wymiarze politycznym, społecznym, ekonomicznym;
    – Problem przywództwa politycznego w czasach wojen i kryzysów;
    – Wojna w Ukrainie i jej implikacje punktu widzenia relacji międzynarodowych;
    – Wojna w Ukrainie a architektura bezpieczeństwa w Europie i na świecie;

 

W imieniu Organizatorów

dr hab. Renata Podgórzańska, prof. US

 

 

Komitet organizacyjny konferencji:

dr hab. Renata Podgórzańska, prof. US – Przewodnicząca Komitetu Organizacyjnego

 

Członkowie:

dr hab. Jarosław Piątek, prof. US

dr Dorota Kowalewska

dr Olga Łozińska

dr Julia Kołodziejska

dr Oleksandr Veretilnyk

 

Sekretarze konferencji:

dr Aleksandra Raba-Schulze

dr Maria Ochwat

 

Podstawowe informacje

 

Konferencja odbywać się będzie w formule hybrydowej,

Opłata konferencyjna wynosi: 350 zł dla pracowników naukowych (300 zł dla członków PTNP), 200 zł dla doktorantów (150 zł dla członków PTNP) (termin uiszczenia opłaty konferencyjnej: do 31 maja 2024 r.).W ramach opłaty konferencyjnej przewidujemy:

  • publikację tekstów (po uzyskaniu pozytywnej recenzji), materiały konferencyjne, catering w trakcie obrad, uroczystą kolację.Opłatę należy uiścić na poniży rachunek bankowy:

ING Bank Śląski S.A.

  • 46 1050 1559 1000 0022 8790 4474

 

W tytule należy podać numer subkonta „0157” 

  • Organizatorzy nie zapewniają noclegów. Zachęcamy do zapoznania się z rozległą bazą noclegową  Służymy wsparciem w znalezieniu dogodnego noclegu.